Szklarnie spotkać można w coraz większej ilości polskich ogrodów. Pozwalają one na samodzielne uprawy i cieszenie się zdrowymi, pełnowartościowymi warzywami, owocami i ziołami niemal przez cały rok. Aby jednak przydomowa szklarnia mogła prawidłowo funkcjonować, potrzebuje odpowiedniej opieki. Jest ona przede wszystkim ważna po zakończeniu sezonu. Jak przygotować szklarnie na zimę? Oto porady ekspertów, które powinien znać każdy ogrodnik.
Czy zimą w szklarni można uprawiać warzywa?
Przydomowe szklarnie pozwalają na radość z plonów i cieszenie się własnymi warzywami, owocami i ziołami. Chronią rośliny przed kapryśną pogodą, zapewniają im właściwą temperaturę, bezwietrzne stanowiska, żyzną glebę i odpowiedni poziom wilgotności. W konstrukcjach od Szklarni z Runowa bez problemu można uprawiać rośliny ozdobne, egzotyczne odmiany kwiatów, warzywa, zioła i owoce, które w naszym klimacie nie mają szansy rosnąć na zewnątrz. Uprawa roślin pod osłoną pozwala wydłużyć ich czas wegetacji, a także zapewnia stabilne warunki wzrostu. Okazuje się jednak, że nie przez cały rok. W nieogrzewanych szklarniach powinno się zaniechać upraw w zimowe miesiące. Ten krótki czas warto wykorzystać do przeprowadzenia niezbędnych napraw i zaplanowania kolejnego sezonu. Szklarnia będzie w pełni gotowa na wiosnę, kiedy ją odpowiednio przygotujemy i zabezpieczymy przed zimą. Pierwsze takie prace najlepiej zacząć już w okolicach końca listopada.
Przykrycie warzyw na zimę
Okrywanie roślin na zimę to sprawdzony sposób zabezpieczenia ich przed przymrozkami. Takie działanie z powodzeniem można wykonać również w przypadku warzyw uprawianych w szklarni ogrodowej. Czym przykryć warzywa przed mrozem? W tym celu można wykorzystać białą agrowłókninę lub folię bąbelkową.
Jak przygotować szklarnie na zimę? Ocieplenie
Niska temperatura w szklarni zimą to jedna z największych bolączek. Aby się jej pozbyć, w zimowe miesiące w szklarni można zastosować ogrzewacze czy grzejniki. Przed zakończeniem sezonu należy je przetestować i w razie potrzeby poddać konserwacji i serwisowi. Upewnić trzeba się również co do dokładności termostatu. Ten sprawnie działający będzie informował, czy temperatura w szklarni zimą nie jest zbyt niska. W nieogrzewanej konstrukcji temperatura spadnie do ok. 0 stopni Celsjusza. Oznacza to, że trudno będzie w niej prowadzić jakiekolwiek uprawy. Zimą warto jednak zadbać o to, aby ocieplić fragmenty szklarni przeznaczone do przechowywania i zimowania np. cebulek kwiatów czy roślin. Najlepiej wykorzystać do tego słomiane maty, styropian budowlany lub folię bąbelkową. Matami, folią, a nawet kocami można przykryć również wierzchnią warstwę ziemi, w której zimują rośliny. Szklarnie prowizorycznie ocieplić można również przy użyciu folii pęcherzykowej (najlepiej, jeśli pęcherzyki mają 2-3 cm), którą mocuje się wewnątrz konstrukcji. Z jej pomocą można ograniczyć straty ciepła o ok. 30%, a jednocześnie tylko w niewielkim stopniu zmniejszyć dostęp promieni słonecznych do wnętrza.
Jaką temperaturę utrzymywać w szklarni zimą?
Zastanawiasz się, jaka temperatura w szklarni zimą będzie optymalna? Tak naprawdę w dużej mierze zależy to od tego, jakie gatunki roślin uprawiasz. Wspomniano już o tym, że brak dobrej izolacji skutkuje w tym, że temperatura w szklarni spada w okolice 0℃, a czasem nawet poniżej 0℃. Zastosowanie samej izolacji będzie wystarczające w przypadku gatunków, które dobrze odnajdują się przy relatywnie niskich temperaturach. Jeżeli jednak w swojej szklarni posiadasz gatunki egzotyczne, to i izolacja to za mało. W takiej sytuacji warto postawić na dedykowane rozwiązania grzewcze (np. ogrzewanie elektryczne). Na rynku dostępne są modele dedykowane szklarniom zimowym. Dzięki temu łatwiej będzie Ci utrzymać temperaturę na poziomie nawet kilkunastu 0℃, co ułatwi zimowanie wybranym gatunkom roślin i sprawi, że będziesz cieszyć się pięknem roślin przez okrągły rok.
Jak przygotować szklarnie na zimę? Ochrona przeciwwiatrowa
Przygotowanie szklarni na zimę to również zabezpieczenie jej przed silnym wiatrem. O to, aby nie chwiała się ona przy mniejszych lub większych podmuchach, należy zadbać już na etapie jej budowania. Kluczowe jest bowiem wybranie odpowiedniej lokalizacji dla cieplarni. Stanąć powinna ona w miejscu z dala od drzew i innych potencjalnych rzeczy, które wiatr może łatwo oderwać i powiać w kierunku szklarni. Jeśli nie jest to możliwe, przed zimą warto zbudować drewniany płot lub zamontować specjalną siatkę przeciwwiatrową. Istotne jest również użycie przy montażu cieplarni kotw naziemnych, które są bezpieczniejsze przy silnym wietrze i doskonale utrzymują pion szklarni szklanych.
Warto też wspomnieć, że bardzo ważne jest nie tylko osłonięcie szklarni od wiatru, od zewnątrz, ale i niewpuszczanie zimnych podmuchów do środka konstrukcji. Aby się przed tym uchronić, w ramach przygotowań szklarni do zimy należy dokładnie zamknąć drzwi, otwory wentylacyjne i żaluzje. Uszkodzone czy popękane szyby należy natomiast natychmiast wymienić.
Jak przygotować szklarnie na zimę? Wykonanie niezbędnych napraw i zabezpieczenie przed wiatrem
Szklarnie stojące w ogrodach narażone są na działanie niesprzyjających warunków atmosferycznych. Te szczególnie dają im swe znaki jesienią, kiedy to konstrukcja narażona jest na szybko zmieniające się temperatury, wiatr, ulewne deszcze. Każdy z tych czynników może prowadzić do uszkodzeń i zniszczeń. Pod koniec sezonu dobrze jest więc ocenić stan konstrukcji. W ramach przygotowania szklarni do zimy naprawić należy wszelkie pęknięcia, ubytki i inne szkody, a także uzupełnić ubytki w izolacji. Warto też wzmocnić dach, aby nie zaszkodził mu zalegający śnieg oraz silne podmuchy wiatru.
Przygotowanie szklarni na zimę – o czym jeszcze pamiętać?
Sprzątanie po sezonie
Przygotowanie szklarni do zimy warto rozpocząć od sprzątania po sezonie. Z jej wnętrza obowiązkowo należy usunąć pojemniki ze starą ziemią, resztki roślin, obumarłe owady, kurz. Szklarnie trzeba też dokładnie umyć, a także przeprowadzić dezynfekcję. W tym celu dobrze jest zaopatrzyć się w preparaty o działaniu bio-, grzybo- i bakteriobójczym lub też niezwykle skuteczne mydło potasowe. Tym ostatnim szklarnię można myć wewnątrz i na zewnątrz. Celem tego zabiegu jest usunięcie drobnoustrojów, które są groźne dla roślin i mogą u nich wywołać choroby. Mycie ma również usunąć z zewnętrznych stron szyb resztki wapna, glonów i mchów, które utrudniają przenikanie światła do wnętrz. Sprzątanie po sezonie objąć powinno nie tylko szklane elementy konstrukcji, ale także stoły uprawowe, chodniki, posadzki.
Kolejnym krokiem jest zdemontowanie i oczyszczenie takich elementów jak sterowniki, filtry i małe urządzenia grzewcze. Przez zimę te urządzenia muszą być przechowywanie w pomieszczeniu o wyższych temperaturach. Zadbać należy również o system nawadniający, z którego trzeba pozbyć się wody.
Ogrodnicy powinni pamiętać, że szklarnie myje się i dezynfekuje przy ładnej i suchej pogodzie, kiedy termometry wskazują na plus. Po zakończeniu porządków dobrze jest szklarnie dokładnie przewietrzyć oraz pozostawić do pełnego wyschnięcia. Jest to o tyle ważne, że woda pozostająca w szczelinach konstrukcji może zamarznąć i spowodować uszkodzenia.
Nawożenie gleby
Przygotowanie szklarni na zimę obejmuje również kwestię gleby. Musi ona zostać oczyszczona z resztek roślin, które pozostały po zbiorach. Starej ziemi nie trzeba jednak wyrzucać – znajdzie ona zastosowanie jako kompost, można ją też przezimować na pryzmie, a wiosną wykorzystać w ogrodzie. Oczyszczoną glebę w szklarni należy natomiast nawieźć nawozem organicznym i przekopać. Do nawożenia użyć można obornika lub kompostu – w zależności od rodzaju zaplanowanych na przyszły sezon upraw.